Organisatie

Over Stichting Huygens-Fokker
In 2007 is Christiaan Huygens (1629-1695) toegevoegd aan de lijst met de vijftig belangrijkste
historische personen en gebeurtenissen (categorie Wetenschap in de Gouden Eeuw), zoals bepaald
in De Canon van Nederland. Zijn vindingen zijn hierdoor voorgoed nationaal erfgoed geworden. Eén
van zijn vindingen is het microtonale 31-toonssysteem; een verdeling van het octaaf die moduleren
binnen de middentoonstemming mogelijk maakt en een inspiratiebron is voor liefhebbers van zowel
oude als nieuwe muziek.
Stichting Huygens-Fokker beheert sinds 1960 het enige volwaardig akoestische instrument waarop
de vinding van Huygens tot klinken gebracht kan worden, namelijk het Fokker-orgel (1950). Dit 31-
toonsorgel is in 2009 volledig vernieuwd, tot een hypermodern orgel omgebouwd en geplaatst boven
de glazen wand van de Kleine Zaal in het Muziekgebouw aan ’t IJ te Amsterdam. In deze zaal geniet
men door middel van concerten en presentaties van het muzikale erfgoed dat zowel Christiaan
Huygens als Adriaan Fokker (ontwerper en initiator van het 31-toonsorgel dat gebaseerd is op
ideeën van Huygens) aan Nederland heeft nagelaten. Via onder andere een jaarlijkse concertserie en
een festival voor microtonale muziek (MicroFest Amsterdam), dat plaatsvindt in het Muziekgebouw
aan ’t IJ, brengt Stichting Huygens-Fokker een ander geluid onder de aandacht van een breed
publiek in de vorm van vernieuwende en verfrissende klanken.
Het Fokker-orgel wordt regelmatig als solo instrument gebruikt, wordt vergezeld door gastmusici en
dient tevens als stevige basis van een microtonaal ensemble (Ensemble SCALA), dat de wondere
wereld van de microtonale muziek en in het bijzonder de 31-toonsmuziek verkent.
Hoog boven het IJ met adembenemend uitzicht over de skyline van Amsterdam kan men het modern
uitgelichte Fokker-orgel bewonderen, een orgel dat zowel akoestisch bespeeld als computergestuurd
kan worden en ongelimiteerde mogelijkheden heeft tot ver in de toekomst.

Tijdens het ruim 55-jarige bestaan van Stichting Huygens-Fokker, heeft de stichting zich ontwikkeld tot een kenniscentrum dat in het bezit is van een rijk archief met unieke documentatie over microtonaliteit. In het archief bevinden zich onder andere handgeschreven briefwisselingen van Adriaan Fokker met diverse beroemde componisten en musici, waaronder Yehudi Menuhin, Pierre Boulez, Edgar Varèse, Peter Schat, Willem Pijper, Ivan Wyschnegradsky, Louis Andriessen, Alois Hàba, Henk Badings, etc. Daarnaast beschikt de stichting over een uitgebreide muziekbibliotheek met een ruime collectie microtonale partituren, boeken en andere publicaties.

Al jaren organiseert Stichting Huygens-Fokker met regelmaat microtonale concerten. Deze zijn bijzonder omdat er in Nederland slechts zelden concerten worden georganiseerd die volledig gericht zijn op microtonaliteit. Naast het organiseren van onder meer lezingen en workshops, zijn deze concerten voor de stichting van groot belang om kennis over microtonaliteit te kunnen doorgeven. De composities die tijdens de concerten uitgevoerd worden zijn zeer divers, waarmee Stichting Huygens-Fokker aantoont dat microtonaliteit zich uitspreidt over een heel breed spectrum van de muziek. In de breedste zin van het woord rekent de stichting, naast diverse hedendaagse microtonale technieken en systemen, tevens oude stemmingen en temperaturen onder de microtonaliteit. De term microtonaliteit staat dus in zekere zin voor ‘een ander geluid’ (dat niet gebaseerd is op de alom bekende 12 getempereerde tonen), waardoor eenvoudig verschillende stijlperiodes binnen één concert gecombineerd kunnen worden.
De stichting beperkt zich echter niet louter en alleen tot hedendaagse en oude muziek. Ook geïmproviseerde muziek en andere vormen van lichte muziek die microtonaal zijn, vinden een plaats in onze concertserie. Het is dus de nieuwe frisse klank van microtonaliteit die al deze stijlen bindt, en waar Stichting Huygens-Fokker zich hard voor maakt!